Hoe duurzame verslaglegging bijdraagt aan toekomstbestendig ondernemen

Als samenleving staan we voor een immense verduurzamingsopgave om onze wereld leefbaar te houden. Van ondernemingen wordt verwacht dat zij daarin verantwoordelijkheid nemen, voor de impact op mens, milieu en samenleving. Dat geldt voor zowel de eigen activiteiten, als voor die van hun partners in toeleveringsketens.

Wat betekent dit precies?

Aan de ene kant moeten bedrijven nadrukkelijker aan de slag met duurzaamheid. Gelukkig doen steeds meer bedrijven dit, door een helder duurzaamheidsbeleid te maken, met langetermijn-doelen en strategieën hoe daar te komen. Bedrijven die serieus werk maken van duurzaamheid, merken steeds duidelijker dat dit leidt tot voordelen. Denk aan kostenbesparingen, beter talent kunnen aantrekken en behouden, een betere positionering en financieringsvoordelen. Duurzaam ondernemen gaat van een ‘licence to operate’ richting een ‘license to grow’. In brede zin noemen we dit toekomstbestendig ondernemen.

Aan de andere kant is er behoefte aan meer transparantie over resultaten, op een zo eenduidig mogelijke én vergelijkbare manier. Transparant rapporteren over duurzaamheid helpt ondernemers beter te sturen op specifieke duurzaamheidsonderwerpen, maar brengt ook in breder perspectief beter in beeld waar het al goed gaat, en waar aanvullende beleids- of stimuleringsmaatregelen nodig zijn.

Een goed duurzaamheidsverslag is het uitvloeisel van de strategie van een bedrijf, en geeft een transparant beeld van een organisatie en de waarde die de organisatie toevoegt of juist onttrekt op mens, milieu en maatschappij op korte, middellange en lange termijn. De resultaten van het duurzaamheidsbeleid voeden de rapportage. En de rapportage op haar beurt biedt inzichten om bij te sturen op de duurzame ambities van het bedrijf. Zo komt een cyclus op gang die bedrijven klaar maakt voor de toekomst.

Uitdagingen op dit moment

Hoewel steeds meer bedrijven zich bewust zijn van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid, en het aantal bedrijven dat rapporteert over duurzaamheidsbeleid en prestaties toeneemt, is duurzaamheidsverslaglegging nog relatief nieuw, dus er zijn nog wel hobbels te nemen. Zo zit er op dit moment veel (kwaliteits)verschil tussen de jaarverslagen en duurzaamheidsrapportages. Verslagen zijn vaak onvoldoende compleet en bevatten overwegend positieve resultaten. Daarnaast worden rapportages vaak ingezet vanuit marketing en communicatie waardoor greenwashing op de loer ligt, en is data en informatie niet altijd even betrouwbaar of onderbouwd. Verder is het ene jaarverslag niet goed vergelijkbaar met het andere. Dat komt vooral doordat er veel standaarden en verslaggevingsrichtlijnen in omloop zijn – en het worden er steeds meer – waardoor ondernemers moeilijk weten waar en hoe te beginnen. En die consensus is wél nodig om de slag naar een duurzame economie te maken. Tot slot is er voor een grote groep ondernemingen ook geen universele verplichting die ertoe dwingt om serieus werk te maken van duurzaamheidsverslaggeving.

Duurzaamheidsverslagen zijn nog onvoldoende compleet en betrouwbaar.
En worden ingezet als marketinginstrument, greenwashing ligt op de loer.
Er zijn veel verslaggevingsrichtlijnen in omloop waardoor jaarverslagen lastig vergelijkbaar zijn.
Er is nog geen wettelijke internationale verplichting.